13 Mart 2011 Pazar

Sosyolojide Temel Yaklaşımlar

Sosyolojinin isim babası Aguste Comte'dir.

Comte'un insan düşüncesi ve toplumsal evrim için söz konusu ettiği üç aşamanın sıralaması : Teolojik - Metafizik - Pozitif

"Sanayi toplumu" kavramını ilk olarak ortaya atan kişi : Saint Simon olmuştur.

Positivist sosyologlar:
  • Emile Durkheim
  • Saint Simon
  • Auguste Comte
  • Herbert Spencer
Karl Marx tarihsel maddecidir.

Evrim teorisinin biyolojik organizmalarının evrimsel gelişimini toplumsal değişme teorisinde de kullanan ve bu yüzden de yaklaşımı "Sosyal Darwinizm" olarak adlandırılan sosyolog Herbert Spencer efendi imiş peh!

Karl Marx'ın sosyolojinin özellikleri
  • Modern toplumun farklılıklara ve sınıflara dayandığını düşünür
  • Diyalektiği yöntem olarak kullanır.
  • Toplumsal emek ve üretim ilişkileri önemli kavramları arasındadır.
  • Toplum analizinde alt yapı ve üst yapı olmak üzere iki ayrıma gider.
Toplumsal dayanışma tiplerini ilk ortaya atan kişi Durkheim'dir. Onda vardır yani Karl Marx ile alakası yok kısacası.

Marx'ın toplum anlayışı göz önünde bulundurulduğunda üst yapıda yer alan unsurlar:
  • Devlet
  • Aile
  • Siyaset
  • Hukuk
Durkheim'in sosyoloji benimsemiş olduğu temel yaklaşım İşlevselcilik'tir. İşlevsel bir bütün olarak ele almıştır mevzuyu aferin.

Sosyolojide Çatışma teorisinin temek argümanları:
  • Toplumsal sınıfsal farklılaşmaya dayanmaktadır.
  • Toplumda sınıflar arası mücadele vardır.
  • Egemen sınıf sömürüyü maskelemek için kültürü araç olarak kullanabilir.
  • Çatışma mülkiyete dayalı da olabilir etnik temelde de olabilir.
Sosyolojide toplumsal eylem anlam ve ideal tipler üzerinde duran düşünür: Max Weber efendi.

Max Weber efendi toplumsal eylemi yorumlamak ve açıklamak ile ideal tipler oluşturma çabası içinde olmuştur.

İşlevselci yaklaşımın temel özellikleri:
  • Toplumu işlevsel bir bütün olarak görür.
  • Toplum öz-düzenlemeye sahip bir sistem olarak ele alınmıştır.
  • Çevredeki değişime karşı toplumun kendini koruma mekanizmaları yarattığı fikri vardır.
  • Evrimci bir anlayışa sahiptir.
Toplumsal düzenin bireylerin dilsel yada dilsel olmayan simgelere yükledikleri anlamlar üzerinden hergün yeniden ürettiklerini savunan sosyolojik yaklaşım Sembolik etkileşimciliktir.

Saint Simon için söylenecek laflar!
  • İlk sosyolog, ilk sosyolisttir!
  • Toplumu evrimci ve pozitivist bir çerçevede ele alır.
  • Feodal askeri ve sanayi toplumlarından bahseder.
  • Toplumsal değişmedeki problemlerin muhatabının sosyoal fizik olduğunu belirtir.
Comte'un sosyolojide başvurduğu kavramlar:
  • Toplumsal statik
  • Toplumsal dinamik
  • Tarihsellik
  • Pozitif aşama
Durkheim'in kullanmış olduğu temel kavralar:
  • Mekanik dayanışma
  • Organik dayanışma
  • Anomi
  • İş bölümü
Toplumsal gerçekliğin modern cağda ortaya konan yaklaşımlar tarafından kavranmayacağını bu yüzden de akılcı düşünme biçimleri ile bu yöndeki iyileşmelerin iflas ettiğini öne süren yaklaşım Postmodern Teori'dir.

Klasik sosyoloji içersinde bulunan sosyologlar:
  • Karl Marx
  • Max Weber
  • Emile Durkheim
  • Augute Comte
Organik dayanışmanın özellikleri
  • Farklılaşmaya dayalıdır.
  • Karmaşık işbölümü vardır.
  • Günümüz sanayi toplumlarında geçerlidir.
  • Uzmanlaşma söz konusudur.
Weber'in modern toplumlarda insanın inisiyatifini özgürlüğünü ve değerini yok eden yönetmelikler ve kurallardan oluşan demir kafeslere benzettiği rasyonel örgütlenme tipi Bürokrasidir.

Toplumun bireylerden bağımsız ayrıca onların üstünde ve üzerinde bir gerçekliği olduğunu savunan sosyolog Durkheim'dir.

Bozuk işlev, açık işlev, gizli işlev, gibi geliştirdiği bazı kavramlarla işlevselci sosyolojik analize önemli katkılar sağlayan sosyoloh Merton'dur.

Eleştirel Teori olarak bilinen yaklaşımın temcilcilerinden biri Louis Althusser'dir.

Comte'un insan toplumları için önderdiği evrimsel gelişme modelinde insan düşncesinin geçtiği farz edilen üç temel aşamanın doğru sırakaması Teolojik - metafizik - pozitif

Toplumsal değişmenin doğal seleksiyon yasalarına göre işlediğini savunan ve bu açıdan "Sosyal Darwinizm" olarak adladırılan yakşamın genel temsilcisi Spencer efendi!

Tarihsel Materyalizm olarak bilinen teporinin geliştiricisi Marx efendi!

Toplumsal değişmeyi sırsıyla mekanik ve organik adı altında iki farklı toplumsal düzen ve dayanışma tipi altında inceleyen sosyoloh Durkheim


Toplumu toplumsal eylemlerden meydana gelen bir oluşum olarak gören ve sosyolojinin çalışma nesnesini toplumsal eylem olarak tanımlayan sosyolog Weber.

Kadın erkek eşitsizliği üzerine kurulan ilişlkilerin analiz edilmesine ve dönüştürülmesine yönelik olarak geliştirilen teorilere genel olarak Feminist teoriler denilir

Toplumsal düzenin insan özneler tarafından gündelik yaşamda sembolik etkileşim ve iletişim aracılığyla hergün yeniden insaş edildiği ileri süren yaklaşımın genel adı Sembolik Etkileşimciliktir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorumda bulunarak konuyu zenginleştirebilirsiniz.