Felsefenin Ortaya Çıkışı ve İlk Filozoflar

Felsefenin ortaya çıkmasını sağlayan koşullar:
Felsefenin ortaya çıkışı Yunan Mitosunun gelişim sürecindedir.
Yunan mistolarında çok tanrılı düzenin baş tanrısı Zeus'un giderek önem kazanması akıl bilgelile adaletle ve yasayla ilişkili hale gelmesi ve yunan mitosunu giderek kendi içinde bir düzen arayışı içinde olması felsefenin ortaya çıkışında etkili olmuştur.

Felsefenin ortaya çıkışında etkili olan olgular şunlardır:
Eski mitosların ahlaki bir içerikle donatılmasına,
kaderin (Moira) belirsiz işlerince yönlendirilen eski kaos düzeninin akli temellere oturtulmasına
gelenesel mitosların yeni sosyal siyasal gereksinimlere uyumlu hale getirilmesine duyulan ihtiyaç.

Ticaretle zenginleşen Yunan sitelerinin insanların felsefi meselelerle ilgilenmelerinisağlayan gerekli imkan ve zamanı sunması ve diğer uygurlıklara karşı ilgi ve hoşgörünün özellikle doğu uygarlıklarının Yunan düşünürleri üzerinde etkide bulunması.

Sitede yasa fikrinin gelişmiş ve evren yasalarına elişkin araştırmaları olumlu yönde etkilemesi. (İlk filozoflar evreni ve düzeni daima bir yasa veya ilke çerçevesinde açıklamaya çalışmılardır.)

Sitede farklı sosyal sınıflar arasındaki mücadele ve bunun sağladığı demokratik ortam.

Yunan mitosları kesin buyruklar içermezler o yüzden Antik Yunan felsefesinin ortaya çıkmasında bir sebep ilişkisi yoktu.

Antik Yunan Felsefesinin ortaya çıkmasında zemin hazırlayan faktörler şunlardır:

Doğu uygarlıklarının düşünsel ve kültürel etkisi

Zenginleşen Yunan sitelerinde zaman ve imkanın artması

Yunan mitosunun giderek aklileşmesi

Demokrasi ortamının sunmuş olduğu kısmi düşünce serbestliği

Yunan Fizoflarının tanrısallık düşüncesinin gelişimde sundukları olumlu katkıları şunlar:

İlk maddeye tanrısallık atfetmeleri

Doğadaki maddi düzeni tanrısallıkla ilişkilendirmeleri.

Arkheye ruh ve canlılık atfetmeleri

Tanrısallığı doğadaki yasalarla ilişkili düşünmeleri

Felsefe mitosların doğa üstügüçlere yönelik açıklamalarından sıyrılmıştır, tanrısallığı maddenin ruhu anlamında ele almıştır.

Doğaya yönelik ilk açıklamalardan felsefeyi ayıran unsurlardan felsefenin özellikleri

Özsellik

Ekonomiklik

Sistematiklik

İçsellik

Arkhe düşüncesinin özellikleri şunlardır:

İlk yunan filozoflarının üzerinde durdukları sorunlardan biridir.
Evrendeki çokluğu tek bir köken ileaçıklamaya çalışan ilkeyi içerir.
Başlangıç anlamında kullanılmıştır.
Antik Yunan'da evren düzenini açıklamada kullanılan temel kavramdan biri olumuştur.

Arkhe ile Physis kavramları arasındaki ikişki : Arkhe düşüncesi physis denen yapının özünü ortaya çıkarma çabası olmuştur.

Thales'in hayat felsefesi şunlar üzerine kurulu:
Düşünce tarihinin ilk filozofu kabul edilir.
Çokluğu ilk defa tek bir ilke olarak açıklamış olması
Yedi bilgeden biri olarak kabul edilmesi
Suyu arkhe olarak ortaya atmış olması.

Thales, Anaksimandros, Anaksimenes ' in ortak özellikleri :
Üçündede mutlaka bir arkhe arayışı vardır.
Üçüde millet okulu düşünürlerindendir.
Üçünde de hylozoist yani canlı manddeci yönler vardır.
Üçüde oluş sorunu il eilgilenmiştir.

Aneksimenes oluşun nasıl boyutula ilk fiziksel açıklamalar yapan olmuştur.

Anaksimandros atfedililenler:
Evrendeki her şeyi aperion adını verdiği belirsiz bir yapı ile ilişkilendirmiştir.
Metafizik soyulamaya gitmiştir.
Kozmos sözcüğünü bütünlüklü olarak kullanmıştır.
Bilinen ilk dünya haritasını çizmiştir.

Aperion sözlüğünün nitelikleri şunlardır:
Sınırsız ve sonsuzdur.
Anasimandros'un arkhe olarak ortaya attığı sözcüktür.
Zıt unsurlar arasında ilişkiyi düzenler.
Tüm zıtlıklar aperion denen ilk kökenden çıkar ve yine ona döner.

Anaksimenes in anaksimandros'tan etkilendiğini gösteren unsur denilince aklımıza gelmesi gerekli olan: Sonsuzluk düşüncesinden başka bir şey değil belkide olabilir.

Anasimenes'in düşüncesinin temel taşlarından biri olan havaya ilişkin özellikler şunlar:
Kendi hereketini kendi içinde taşır.
Seyrekleşme/genleşme ve yoğunlaşma/büzülme şeklinde iki tür değişim geçirir.
Evrendeki görünür çokluğun nasıl teklikten doğduğuna ilişkin fiziksel bir kanıt aracıdır.
Nicel sınırsızdır
Havaya ruhsallık atfeder.

Anaksimenes'i diğer milet okulu düşünürlerinden ayıran yagene sebep Oluş sorununa tutarlı ve sistematikçözümler getirmiş olmasıdır.

Felsefenin doğayı yine doğanın kendisinde bulunan ilkeler ile açıklama çabası Özselliğe karşılık gelmektedir.

Anasimenes'in evren anlaşına hitaben; Hitap edelim.
Evrenin arkhesini iki tür hareket atfedilerek oluşun açıklanması
Hava genleştikçe ateşe dönüşür.
Arkhe maddi bir yapıdır.
Arkhe tanrısallık özellikleri taşır.

Thales hakkında atfedelim:
Thales gözlemlerden faydalanmıştır.
Evrenin ilkkökenine inmeye çalışmıştır.
Herşeyi temel madde ile açıklamaya açlışmıştır.
Kendisinden sonrakileri etkilemiştir.

Thales,Anasimandros ve Anaksimenes in ortak özellikleri:
Evrendeki görünen çokluğu tek bir ilkeyle açıklamaya çalışmıştır.
İlk filozoflar arasındadırlar.
Üçüde hylozoist(canlı maddeci) düşünceler vardır.
Üçüde oluş sorunu ile ilgilenmiştir.

Anaksimandros'un evren anlaşı hakkında :
Arkhe olarak aperionu ortaya atmıştır.
Evrende her daim geçerli bir yasanın olduğu düşüncesi
Kosmos sözcüğünü evrenin bütünlüğü ve düzenini ifade etmek için kullanmıştır.
Evren birbirine zıt öğelerden oluşur.

Hylozoizm : İlk maddede kendinde bir hareketlilik canlılık ve tanrısallık arayan düşüncedir.

Milet okulu düşünürlerinin ilk kez ortaya attıkları ve sonradan gelen filozofların da etki eden iki sorun Arkhe ve Oluştur.